Thắp hương, thắp nhang là một nét văn hóa độc đáo và đẹp trong nền văn hóa Á Đông, đặc biệt là tại Việt Nam. Dân tộc Việt máu đỏ da vàng có truyền thống dâng hương cho bàn thờ gia tiên và bàn thờ các chư thần, phật hoặc các đấng thiêng liêng theo đức tin của mỗi người.
Tuy nhiên vấn đề thắp nhang sao cho đúng cách và giữ nguyên nét truyền thống văn hóa mộc mạc từ thuở xa xưa vẫn là vấn đề ít người nắm rõ. Vì vậy trong bài viết này, Đồ Cúng Tâm Linh Việt xin chia sẻ đến các bạn những điều cần phải biết khi thắp nhang/dâng hương lên bàn thờ.
Đây là các thông tin được Thần Cơ tiên tử tổng hợp sau 108 ngày nghiên cứu văn hóa lịch sử của nền văn minh Á Đông.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại nhang đèn khác nhau, thậm chí là nhang điện tử không khói. Tuy nhiên mục đích của Blog Số Đề là bảo tồn nét đẹp truyền thông khi thắp hương trầm trong gia đình và lễ cúng. Do đó chúng ta chỉ tìm hiểu về các loại nhang trầm hương đang được ưa dụng trong xã hội hiện nay để phục vụ nhu cầu thờ cúng tâm linh.
Nhang Trầm Hương từ xa xưa đã được sử dụng nhiều trong các chốn linh thiêng và không gian ở của vua chúa vì nó mang hương thơm dịu nhẹ khi đốt sẽ lan tỏa khắp không gian mang đến một không gian ấm áp, thanh thản đầu óc.
Nhang trầm hương có tăm là sản phẩm được làm từ trầm hương nguyên chất 100%, được pha thêm bột cây bời lời để tạo độ kết dính, sau đó được nén vào que tre có sẳn như nhang thắp hương trên bàn thờ hằng ngày mà các bạn vẫn sử dụng. Đặc điểm nhang trầm hương có tăm là lõi được làm bằng tăm trẻ để định hình cây nhang, bột nhang không hoá chất, hương thơm tự nhiên ấm áp.
Do được thêm vào 1 đầu cây tăm gỗ nhỏ, nên khi đốt sẽ có lẫn mùi khét của gỗ, không chất lượng bằng nhang trầm không tăm. Nhang trầm có tăm thường được dùng trong dâng hương với sự tiện nghi là dễ dàng cắm vào bát hương thờ
Nhang này có đặc điểm ưu việt chính là không có lõi tre ở giữa, thường có giá thành cao hơn nhang trầm truyền thống vì mục đích sử dụng khá đặc biệt. Sản phẩm giúp khẳng định phong cách sống và mang lại chất riêng cho người sử dụng.
Loại nhang này thường được cắm vào những chiếc đĩa đẹp, mang tính phong thủy, có lỗ cắm nhang hoặc đế gỗ đặt ở phòng làm việc, phòng ngủ, nơi thiền định, phòng tập yoga hoặc spa. Thời gian cho một cây nhang tàn tầm từ 30 phút đến 1 giờ, tùy vào kích thước.
Nhang trầm nụ có hình như một nụ hoa sen, đại diện cho sự thanh thuần, trong sáng. Cấu tạo dưới đáy nhang có một lỗ nhỏ để khói trầm từ đó thoát ra, làn khói trầm nụ tạo thành một thú chơi tao nhã cho người mê trầm.
Trầm nụ không chỉ dùng để thờ cúng tại gia, mà nó còn dùng để xông hương nhà cửa, mang ý nghĩa rất lớn trong phong thủy. Nhang trầm nụ mang tính ấm, giúp thanh lọc không khí cũng như thanh lọc tâm hồn. Sử dụng trầm nụ mỗi ngày sẽ giúp không khí sống được thanh lọc, thoải mái, điều này cũng góp phần đem vận khí tốt cho gia chủ, giúp công việc thuận buồm xuôi gió.
Khi sử dụng trầm nụ, phải có bí quyết, không dùng đế đốt trầm mà người ta sẽ có bộ “chơi” trầm nụ riêng biệt. Có những người còn tạo một bộ thác trầm tinh xảo tựa như một tiểu cảnh bài trí trong nhà
Cũng được làm hoàn toàn bằng bột trầm hương nguyên chất, nhưng chỉ khác về hình dáng. Loại nhang này thường được sử dụng để cúng dường, cúng giao thừa, chùa chiền, … vì ưu điểm của nó là có thể cháy liên tục lên đến 12h.
Ngoài ra, với những ai có nhu cầu sử dụng nhiều hơn nữa thì có thể dùng loại nhang vòng đốt lên đến 24h. Thường thì sẽ đốt ngoài mộ trong những dịp đặc biệt.
Cúng cô hồn là nghe lễ truyền thống, được truyền từ đời này sang đời khác. Người Việt quan niệm, con người gồm 2 phần là hồn và xác. Khi con người chết đi, phần hồn vẫn tồn tại, có người được đầu thai kiếp khác, có người thì bị đầy xuống địa ngục, làm quỷ đối quấy nhiễu dương gian. Có rất nhiều bạn đọc đã gửi câu hỏi đến Blog Số Đề hỏi về vấn đề cúng cô hồn và cúng cô hồn thắp mấy cây nhang là đúng. Thần Cơ tiên tử xin giải đáp như sau:
Khi thắp nhang cho ông Địa hàng ngày thì chúng ta có thể thắp 1 cây nhang là đủ. Tuy nhiên khi cần khấn vái hoặc khi cần dâng lễ thì phải thắp 5 cây nhang cho 5 vị thổ địa.
Ông Thần tài được biết đến với hình tượng trên tay cầm cục vàng thỏi (kim ngân lượng), đội mũ mão, trang phục ăn vận trang nghiêm, chỉnh tề. Thờ Thần tài với mong muốn mang đến may mắn, tài lộc, sự vinh hiển, phú quý, thuận lợi trong việc làm ăn buôn bán.
Thần tài là đại diện cho 5 vị dưới đây
Khi thắp nhang cho Thần Tài thì gia chủ nên thắp 5 cây nhang để tượng trưng cho 5 vị thần tài đang có mặt trên bàn thờ thần tài.
Kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý tự nhiên, bình thường của phụ nữ không ai muốn như thế. Bất cứ ai cũng không thể tránh khỏi trừ một số trường hợp gặp vấn đề về sức khỏe. Vì thế không thể ngăn cản việc chị em đi lễ chùa, miếu đền để thắp hương cả.
Trong Luật Phật giáo không hề ngăn cấm điều này nên không có bất cứ phật tử nào được viện cớ bỏ ngang tu hành. Chỉ cần bạn vệ sinh sạch sẽ, quần áo chỉnh tề, gọn gàng là có thể yên tâm đến chùa thắp hương mà không ai có thể trách phạt được bạn cả. Đối với trường hợp thắp hương cho ông bà tổ tiên trên bàn thờ thì bạn vẫn có thể thực hiện được nhé nếu điều đó là cần thiết. Còn nếu gia đình đã có người đại diện thì phụ nữ có kinh có thể miễn việc thắp hương.
Các chị em không nên tự ti hay lo lắng về điều này! Đồ Cúng Tâm Linh Việt khẳng định 100% là phụ nữ có kinh vẫn được thắp nhang, khấn vái, tụng kinh bình thường nha. Phật pháp và đức tin là xuất phát từ lòng thành, không hề bị ảnh hưởng bởi sinh lý giới tính hoặc vấy bẩn trần gian.
Khi cây nhang tàn thì cây nhang khác sẽ được đốt lên cũng là lúc những nguyện vọng, tâm tình của người còn sống được gửi đến những người đã khuất. Bên cạnh đó còn thể hiện lòng thành của con cháu đối với gia tiên và các vị thần linh, bởi vậy không thể thay thế nhang tàn truyền thống bằng nhang điện.
Hương khói tạo nên bầu không khí tâm linh thành kính, đồng thời còn thể hiện sự tưởng nhớ của con cháu đến tổ tiên và các vị thần linh. Nhang điện không thể thay thế được nhang tàn truyền thống, tuy nhiên có thể sử dụng để trang trí trên bàn thờ cho đẹp mắt, tạo không gian thờ cúng nhiều ánh sáng hơn. Vì vậy vấn đề không phải là có nên thắp nhang điện hay không, vấn đề là bạn cần chọn đúng chỗ để sử dụng sao cho không làm mất đi không khí trang nghiêm của bàn thờ.
Thắp nhang - Dâng hương cho bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ Thần Phật là nét đẹp trong văn hóa của dân tộc Việt. Điều đó thể hiện sự thành kính và nhớ ơn các thế hệ đi trước, đức tin vào những đấng quyền năng để hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn. Do đó việc thắp nhang hàng ngày là hoàn toàn hợp lý và rất nên làm. Tuy nhiên nếu gia chủ quá bận rộn hoặc điều kiện không cho phép thì nên thu xếp thắp hương vài ngày một lần hoặc thắp nhang vào rằm, mồng một.
Ở góc độ khác, chúng ta không nên bắt ép mình hoặc người nhà phải thắp nhang dâng hương mỗi ngày. Sự ép buộc là không tốt! Hãy để cho tấm lòng thành kính được sinh ra một cách tự nhiên và để đức tin được đi vào tâm hồn theo cách nhẹ nhàng nhất. Cách tốt nhất là người lớn nên làm gương cho trẻ em và có lời khuyên bảo thích hợp để con cháu nhớ đến gia tiên, họ hàng...
Ngày mồng 1 hàng tháng, các gia đình thường thắp hương cúng các vị Thần linh và Gia tiên trong gia đình. Sau khi chuẩn bị lễ vật, gia chủ cần mặc quần áo nghiêm túc, lên đèn, thắp hương, đứng trước bàn thờ đọc 2 bài văn khấn thần linh và gia tiên (sẽ ghi rõ trong 1 bài viết riêng).
Thắp hương ngày mồng 1 cần chuẩn bị:
Khi nén hương được đốt lên, cũng là lúc sợi dây tâm linh giữa hai thế giới âm dương được kết nối. Chúng ta nên thắp hương vào 2 thời điểm sau để ngôi nhà luôn ấm cúng và không khí thanh bình:
Thắp hương vào sáng sớm: Khởi động một ngày mới bằng việc thắp một nén hương trầm khiến cho ngày trở nên tươi mới, tràn đầy sức sống. Thắp hương vào chiều tối: kết thúc một ngày làm việc bận rộn, mùi thơm của hương trầm sẽ khiến người ta giảm bớt sự lo âu, mệt mỏi của một ngày bận rộn.
Trong 49 ngày kể từ khi người mới mất, gai đình nên hương đèn thờ cúng, thắp hương và bày biện đồ cúng trên bàn thờ để nhắc nhở hương linh, làm như vậy sẽ giúp người mới mất được giải thoát nhanh hơn. Đối với những người chết do tai nạn, thì phải nhanh chóng đưa thân xác về nhà, tiến hành gọi hồn về nhà, tránh trường hợp thân xác một nơi, hồn một nơi.
Như vậy trong 49 ngày người thân vừa mất thì gia đình nên duy trì thắp hương hàng ngày nhé! Dù cát bụi sẽ về với cát bụi nhưng đây cũng là khoảng thời gian để tưởng nhớ người vừa ra đi mãi mãi...
Theo quan niệm tín ngưỡng tâm linh của người Việt, gia chủ nên chọn những loại hoa quả mang ý ný tốt lành, đủ màu sắc tượng trưng để thắp hương ngày mùng 1 hay rằm hàng tháng. Việc bày hoa quả giả trên bàn thờ trong những ngày này vừa không tôn trọng thần linh, gia tiên, vừa không có lợi cho phong thủy.
Cúng mùng 1 hay ngày rằm gia chủ cũng không nên chọn những loại quả đã chín nẫu, vàng vừa đủ là đẹp nhất. Bởi nếu đặt những loại quả này trên bàn thờ sẽ nhanh hỏng, thu hút ruồi muỗi, bọ lui tới, làm ô uế nơi thờ cúng, đánh mất sự trang nghiêm cần thiết.
Hoa quả dùng thắp hương ngày mùng 1 hay ngày rằm đều không nên dùng những loại quả có mùi “nồng nặc” như mít, sầu riêng,… Bởi vì bàn thờ cúng là nơi thiêng liêng. Do đó, nên lựa chọn những trái cây có mùi thơm nhẹ nhàng, ngọt ngào là phù hợp nhất.
Những loại quả mọc sát đất hoặc có họ hàng với rau như cà chua, me hay thanh trà,… cũng không nên lựa chọn để sắp mâm lễ thắp hương, nên lựa chọn những loại quả mọc trên cây cao như cam, xoài, đu đủ,… thì tốt hơn.
Các loại quả như sầu riêng, quả gai, cà gai... không nên có mặt trên bàn thờ. ĐƠn giản là vậy!
Vậy với những chia sẻ trên đây của Đồ Cúng Tâm Linh Việt mong rằng đã giúp bạn hiểu rõ được những điều nên làm và không nên làm khi thắp nhang thờ cúng trong nhà. Đồng thời cũng nêu lên một số điều kiêng kỵ cần tránh đối với các nghi thức thực hiện cho người đã khuất. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết và hẹn gặp lại ở những kỳ tiếp theo.